Remdesivir thuốc kháng virus điều trị COVID-19 và những lưu ý khi sử dụng

COVID-19 là một đại dịch nguy hiểm do virus SARS CoV 2 gây nên, vẫn còn tăng nhanh ở tất cả các nước trên thế giới, theo đó nhiều biến thể phụ của Omicron xuất hiện lây lan nhanh đã xâm nhập cộng đồng. Remdesivir 100mg là một trong những thuốc kháng virus được BYT nước Việt Nam đề xuất đưa vào phác đồ điều trị COVID-19 hiện nay.

Remdesivir là thuốc kháng virus, điều trị COVID-19

1.Remdesivir là thuốc gì

DSCK1.NGUYỄN HỒNG DIỄM giảng viên Trường Cao đẳng Dược cho biết: Remdesivir là thuốc kháng virus, đang được nghiên cứu sử dụng cho người bệnh điều trị COVID-19 cho một số bệnh nhân đang nằm điều trị trong bệnh viện. Thuốc có tác dụng ức chế enzyme RNA polymerase của virus, can thiệp trong quá trình tổng hợp vật liệu di truyền của virus, ngăn chặn virus nhân lên.

Remdesivir là tiền chất nucleotide adenosine được phân bố vào các tế bào nơi nó được chuyển hóa để tạo thành chất chuyển hóa là Remdesivir triphosphat có hoạt tính của nucleoside triphosphate trong nhiều loại tế bào.

Remdesivir triphosphate là chất có hoạt động tác dụng tương tự adenosine triphosphate (ATP) và cạnh tranh với chất nền ATP tự nhiên để kết hợp vào chuỗi RNA bởi enzyme RNA polymerase phụ thuộc RNA của virus SARS-CoV-2, hậu quả làm kết thúc chuỗi chậm trong quá trình sao chép RNA của virus. Remdesivir triphosphate là chất ức chế yếu trên enzyme DNA-polymerase và RNA- polymerase của động vật có vú với khả năng gây độc ty thể thấp.

Khả năng kháng virus:

Remdesivir thể hiện hoạt tính kháng virus trong tế bào nuôi cấy, có hiệu quả kháng lại một chủng SARS-CoV-2 phân lập được từ tế bào biểu mô đường hô hấp của người (HAE) với nồng độ hiệu quả 50% (EC50) là 9,9 nM sau 48 giờ điều trị. Giá trị EC50 của Remdesivir đề kháng SARS-CoV-2 trong tế bào Vero là 137 nM ở 24 giờ và 750 nM ở 48 giờ sau điều trị.

2.Dạng thuốc và hàm lượng của Remdesivir

Remdesivir được sản xuất trên thị trường dưới dạng thuốc và hàm lượng là:

Bột đông khô pha dung dịch tiêm truyền tĩnh mạch IV: Lọ chứa 100 mg Remdesivir.

Cách pha bột đông khô Remdesivir 100 mg để tiêm truyền: Mỗi lọ chứa 100 mg Remdesivir dạng bột đông khô có màu từ trắng đến trắng nhạt đến vàng, có thể bị vón cục. Bột Remdesivir 100 mg dùng để pha tiêm liều đơn, vô trùng, không có chất bảo quản, hoàn nguyên với 19 ml nước cất pha tiêm, trước khi tiêm truyền tĩnh mạch phải pha loãng tiếp với dung dịch NaCl 0,9%. Sau khi hoàn nguyên, mỗi lọ chứa 100mg Remdesivir/20ml dung dịch đậm đặc Remdesivir có nồng độ 5 mg/ml.

Generic: Desrem, Veklury 100mg.

3.Thuốc Remdesivir được dùng cho những trường hợp nào

Điều trị bệnh do viruscorona 2019 (COVID-19) được chẩn đoán kết quả dương tính với COVID-19 thông qua xét nghiệm ở người lớn và trẻ em ít nhất 12 tuổi trở lên nặng ít nhất 40 kg đang nằm điều trị tại bệnh viện trong tình trạng bệnh nặng có suy hô hấp phải thở oxy, thở HFNC, thở máy không xâm nhập. Hoặc dùng cho người bệnh không nằm viện nhưng có triệu chứng COVID-19 từ nhẹ đến trung bình, có nguy cơ cao tiến triển thành COVID-19 nặng, nguy cơ phải nhập viện hoặc tử vong.

Remdesivir cũng được chỉ định sử dụng để điều trị cho những bệnh mắc COVID-19 không nằm bệnh viện nhưng có nguy cơ cao bị biến chứng COVID-19 do tuổi già, béo phì hoặc đang điều trị bệnh nền như bệnh tim, bệnh phổi, bệnh thận, bệnh đái tháo đường.

Remdesivir chỉ định sử dụng để điều trị cho những bệnh mắc COVID-19 ở trẻ em có cân nặng từ 3,5 kg đến dưới 40 kg hoặc ở trẻ em dưới 12 tuổi nặng ít nhất 3,5 kg trong trường hợp đang nằm tại bệnh viện; Hoặc không nằm viện nhưng có triệu chứng COVID-19 từ nhẹ đến trung bình, có nguy cơ cao tiến triển thành COVID-19 nặng, bao gồm cả nhập viện hoặc tử vong.

4.Cách dùng – Liều lượng của Remdesivir

Cách dùng:

Tư vấn sử dụng thuốc Remdesivir được dùng theo đường tiêm truyền vào tĩnh mạch, được thực hiện bởi nhân viên y tế, thời gian truyền có thể mất từ 30 – 120 phút. Remdesivir thường được dùng 1 lần mỗi ngày va dùng liên tục trong 5 – 10 ngày. Trong khi dùng thuốc bệnh nhân COVID-19 cần xét nghiệm máu thường xuyên để kiểm tra chức năng gan và duy trì sự chăm sóc của bác sĩ khi đang được điều trị bằng Remdesivir.

Liều dùng:

Người lớn và trẻ em ≥ 12 tuổi có cân nặng > 40 kg:

Liều khởi đầu là 200 mglần/ngày, truyền tĩnh mạch chậm trong vòng 30-120 phút vào ngày thứ nhất, sau đó dùng liều duy trì 100 mg/lần/ngày, truyền tĩnh mạch chậm trong 30-120 phút trong 4 ngày tiếp theo. Thời gian dùng thuốc liên tục trong 5 – 10 ngày.

Lưu ý: Tất cả bệnh nhân COVID-19 người lớn phải được xác định độ thanh thải creatinin trước khi dùng thuốc. Và xét nghiệm chức năng gan nên được thực hiện ở tất cả bệnh nhân COVID-19 trước khi bắt đầu dùng Remdesivir và xét nghiệm chức năng gan hàng ngày trong thời gian sử dụng Remdesivir.

Trẻ em < 12 tuổi và cân nặng ≥ 40 kg: Liều dùng giống liều của người lớn.

Trẻ em < 12 tuổi và nặng từ 3,5 – 40 kg: Liều khuyến cáo được tính theo cân nặng. Liều khởi đầu là 5 mg/kg truyền tĩnh mạch trong 30-120 phút vào ngày thứ nhất, sau đó duy trì liều 2,5 mg/kg/lần/ngày, tiêm truyền tĩnh mạch trong 30-120 phút vào 4 ngày tiếp theo. Thời gian dùng thuốc liên tục trong 5 – 10 ngày.

Lưu ý: Xét nghiệm chức năng gan nên được thực hiện ở tất cả bệnh nhân COVID-19 trước khi bắt đầu dùng Remdesivir và hàng ngày trong thời gian sử dụng Remdesivir.

Tóm lại, Liều dùng trên mang tính chất tham khảo, tuỳ theo tình trạng mức độ của bệnh, người bệnh cần tuân thủ theo liều dùng chỉ định và thời gian điều trị của bác sĩ để đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả trong điều trị tốt nhất.

Suy hô hấp cấp tính là biến chứng nguy hiểm do virus SARS-CoV-2 g gây ra

5.Cách xử lý nếu quên liều thuốc Remdesivir

Nếu người bệnh quên một liều Remdesivir là do nhan viên y tế quên tiêm truyền tĩnh mạch cho người bệnh, nên thực hiện tiêm truyền tĩnh mạch ngay khi nhớ ra trong ngày đó. Không dùng liều gấp đôi. Nếu gần đến giờ tiêm truyền của liều thuốc tiếp theo, chỉ cần tiêm truyền tĩnh mạch liều thuốc tiếp theo vào đúng giờ như trong kế hoạch điều trị.

6.Cách xử lý khi dùng quá liều thuốc Remdesivir

Hiện nay, chưa có dữ liệu lâm sàng về người bệnh dùng quá liều Remdesivir xảy ra các dấu hiệu quan trọng. Tuy nhiên, nếu người bệnh có bất kỳ triệu chứng bất thường nào do dùng thuốc quá liều, phải ngừng thuốc ngay và đưa đến bệnh viện gần nhất để điều trị triệu chứng.

7.Những lưu ý thận trọng khi sử dụng thuốc Remdesivir

1.Thuốc Remdesivir không được dùng cho người trường hợp sau:

Người có tiền sử mẫn cảm với Remdesivir hoặc bất cứ thành phần nào của thuốc.
Người bệnh tăng men gan ALT trên gấp 5 lần so với khoảng giới hạn giá trị bình thường.
Phụ nữ mang thai.
Phụ nữ cho con bú.

2.Thận trọng khi sử dụng thuốc Remdesivir cho những trương hợp sau:

Lưu ý thời kỳ mang thai, chưa có dữ liệu lâm sàng chứng minh sử dụng Remdesivir ảnh hưởng trên phụ nữ có thai và thai nhi. Khuyến cáo không dùng Remdesivir trong thời kỳ mang thai.
Lưu ý thời kỳ cho con bú, sử dụng Remdesivir trên phụ nữ cho con bú, thuốc có bài tiết qua sữa mẹ ở nồng độ nhất định. Chưa có dữ liệu lâm sàng xác định được độ an toàn của Remdesivir ở trẻ bú mẹ. Khuyến cao không dùng Remdesivir trong thời kỳ cho con bú.
Lưu ý thận trọng khi sử dụng Remdesivir cho người đang lái xe và vận hành máy móc.

8.Thuốc Remdesivir gây ra các tác dụng phụ nào

Một số tác dụng phụ thường gặp như buồn nôn, nôn, dị ứng như nổi mề đay, khó thở, phù mặt, môi, lưỡi hoặc cổ họng. Nhức đầu dữ dội, đau nhói ở cổ hoặc tai, nhịp tim nhanh, chậm hoặc hồi hộp, đánh trống ngực, thở khò khè, khó thở, sưng mặt, sốt, ớn lạnh hoặc rùng mình, ngứa, đổ mồ hôi, ngất đi, xét nghiệm chức năng gan bất thường, tăng ALT và AST, tăng transaminase cấp độ 1 và cấp độ 2, tăng bilirubin máu ở người bệnh COVID-19 nặng kèm bị sốc nhiễm trùng và suy đa cơ quan.

Hiện nay, các dữ liệu lâm sàng, kinh nghiệm hạn chế về Remdesivir ở liều lượng và thời gian dùng khuyến cáo, người bệnh cần được theo dõi lâm sàng thường xuyên và xét nghiệm thích hợp để phát hiện sớm bất kỳ tác dụng phụ tiềm ẩn nào trong khi dùng thuốc Remdesivir. Các xét nghiệm sau đây nên được thực hiện hàng ngày trong khi dùng Remdesivir như xét nghiệm sinh hóa, huyết học, AST, ALT, bilirubin, phosphatase kiềm, xét nghiệm chức năng thận như creatinine và độ thanh thải creatinin.

Trong quá trình sử dụng thuốc Remdesivir, người bệnh có bất kỳ biểu hiện bất thường nào nghi ngờ rằng do sử dụng thuốc Remdesivir, nên xin ý kiến của bác sĩ điều trị tư vấn để xử trí kịp thời.

Hãy báo cho bác sĩ của bạn về tác dụng phụ gây dị ứng của thuốc

9.Remdesivir tương tác với các thuốc nào

Chloroquine, Hydroxychloroquine: Làm giảm hiệu quả điều trị virus của thuốc Remdesivir khi được dùng chung với Remdesivir.

Tóm lại, tương tác thuốc xảy ra có thể làm thay đổi hiệu quả điều trị của thuốc hoặc làm tăng tác dụng phụ nặng hơn. Nhân viên y tế cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc của nhà sản xuất trước khi dùng cho người bệnh hoặc người bệnh nên thông báo cho bác sĩ các loại thuốc đang dùng có nguy cơ, giúp bác sĩ kê đơn thuốc hợp lý, an toàn và đạt hiệu quả tối ưu trong điều trị.

10.Bảo quản Remdesivir như thế nào

Ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ Cao đẳng Dược: Remdesivir bảo quản ở nhiệt độ duy trì dưới 30°C, khô thoáng, tránh ánh sáng. Để xa tầm tay trẻ em.

Sau hoàn nguyên dung dịch tiêm truyền có thể được bảo quản trong 4 giờ ở 20 – 25⁰C hoặc trong vòng 24 giờ ở tủ lạnh nhiệt độ 2 – 8 ⁰C.

DSCK1. NGUYỄN HỒNG DIỄM

Tài liệu tham khảo:

Drugs.com: https://www.drugs.com/mtm/remdesivir.html
Medicines.org.uk: https://www.medicines.org.uk/emc/product/11597
Thông tin sản phẩm biệt dược Desrem 100 mg được cấp phép tại Ấn Độ, tại: https://www.desrem.in/en/
Thông tin sản phẩm biệt dược Veklury 100 mg được cấp phép tại Mỹ, tại: https://www.fda.gov/

XEM THÊM: NHATHUOCONLINE247.COM